Genel topluma kıyasla yaşlılarda nöbetler daha sıktır. Daha çok damar kaynaklı bozukluklar, metabolik, toksik nedenler sıktır. Yaşlılarda her üç akut semptomatik nöbetten biri, status epileptikus dediğimiz uzun süren ve komaya sokan nöbet şeklinde ortaya çıkabilir. Status epileptikusun mortalite oranı yaşlılarda daha yüksektir.

Yaşlılarda Epilepsi

Dünya nüfusunun giderek yaşlanmaktadır. Genel topluma kıyasla yaşlılarda nöbetler daha sıktır.

• Daha çok damar kaynaklı bozukluklar,metabolik, toksik nedenler sıktır.

• Yaşlılarda her üç akut semptomatik nöbetten biri, status epileptikus dediğimiz uzun süren ve komaya sokan nöbet şeklinde ortaya çıkabilir. Status epileptikusun mortalite oranı yaşlılarda daha yüksektir.

• Daha genç yaş grupları ile karşılaştırıldığında konvulzif status epileptikus (tonik-klonik) çok daha sıktır.

• Nonkonvulsif status epileptikus denilen status formundaki nöbetlerde, hastalar klinik olarak kasılma şeklinde nöbet göstermeyebilirler ve genellikle mental durumlarında ani değişiklik ile müracaat ederler.

• EEG, epilepsi şüphesi olan yaşlı hastaların değerlendirmesinde önemli bir testtir, en sık bulgu yavaşlama veya epileptiform deşarjlardır.

• Yaşlılarda semptomatik epilepsi (altta yatan yapısal lezyon olan) sık olduğu için epilepsili tüm yaşlı hastalara en az bir MR taraması yapılmalıdır.

• Senkoptan şüphelenildiğinde EKG, ekokardiografi, Holter monitorizasyonu veya şah damarın(karotis arter) doppler incelemesi ile bir kardiovasküler değerlendirme gerekebilir.

• Epilepsi tanısının konulmasında Video EEG yardımcıdır.

Yaşlılarda epilepsi yönetiminin genel prensipleri yetişkinlerle aynıdır.

• Birçok olguda nöbet ciddi beyin hasarına işaret etmez.

• Nöbetler ilaçlarla kontrol edilebilir.

• İlaçlar genellikle ciddi yan etkilere neden olmaz.

Yaşlılarda AEİ’ların seçimi birçok faktöre bağlıdır: karaciğer, böbrekler, mide barsak sistemi ve beynin kendisindeki değişiklikler. Yaşlılarda ilaçların biyoyararlanımı değişiklik gösterir. Yaşlılarda eşlik eden hastalıkların varlığı(hipertansiyon, diabet vs) ve bu nedenle kullanılan epilepsi ilaçları ile bunların etkileşimi söz konusudur. Diğer ilaçların epilepsi ilaçları toksisitesine yol açmasına veya diğer komplikasyonlara neden olabilir.

• Yaşlı hastaların çoğunluğu tek bir klasik epilepsi ilacı ile kontrol edilebilir ve %70’inde 5-yıllık bir remisyon beklenebilir.

• Gerekli olan doz genellikle genç yetişkinlere göre daha düşüktür.

• Levetirasetam, lamotrigin, fenitoin, karbamazepin, ve valproat yaşlılarda parsiyel ve jeneralize nöbetlerin tedavisinde kullanılmaktadır. Karaciğer ve böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesi yaşlılarda epilepsi ilaçlarının dozuna karar vermede yardımcı olur.

• Yeni epilepsi ilaçlarının birçoğu yaşlılarda güvenle kullanılabilir.

• epilepsi ilaçları serum konsantrasyonlarının ölçülmesi, yaşlılarda ve ilaç etkileşimi olasılığında epilepsi ilaçlarının dozunun ayarlanmasına yardımcı olur.

Prof. Dr. Fehim ARMAN

.