Epilepsi veya sara hastalığı, kişinin tekrarlayan sara nöbetler geçirmesi durumunu tanımlamaktadır. Nöbetler genellikle bilinç kaybı ve kasılmalarla seyreden klinik tablolardır. Çok farklı şekillerde ortaya çıkabilir.
Epilepsi veya sara hastalığı, kişinin tekrarlayan sara nöbetler geçirmesi durumunu tanımlamaktadır. Nöbetler genellikle bilinç kaybı ve kasılmalarla seyreden klinik tablolardır. Çok farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Fehim ARMAN Epilepsi beyni etkileyen bir hastalıktır. Beyinde milyarlarca sinir hücresi (nöron) vardır. Beyin bu nöron dizileri tarafından kontrol edilir ve dolayısıyla hareket, duyu, konuşma, düşünce ve duyguların hepsi beyinden gelen sinyallere kontrol edilmektedir. Nöronların çalışması elektriksel ve kimyasal sinyallerle kontrol edilmektedir.Beyin hücrelerinin çalışmasının normal düzenini bozan herhangi bir şey , beyindeki elektriğin kontrolsuz yayılması sonucu epilepsi nöbetlerine sebep olabilir. Tek bir nöbet geçirilmesi, her zaman mutlaka kişinin epilepsisi olduğunu anlamına gelmez. Yalnızca kişi, iki veya daha fazla nöbet geçirirse, epilepsisi olduğu düşünülür. Sara nöbetinde 10 basamakla ilk yardım Bu yazı sara nöbeti geçiren bir kişiye ne yapılması gerektiği konusunda bir ilk yardım rehberi olarak tasarlanmıştır. Görmek korkutucu olabilse de, bu tip nöbetler genellikle tıbbi bir acil değildir. Genellikle, kasılmalar durduktan sonra kişi düzelir ve solunumu normale döner. Ne yapmalı! - Sakin ol. - Etrafa bak - kişi tehlikeli bir yerde mi? Değilse onu hareket ettirme. Mobilya gibi nesneleri özellikle kasılmalar esnasında başını çarpmaması için ondan uzaklaştırın. - Nöbetin başladığı zamanı kaydedin. - Yanında kalın, herhangi bir tehlikeden uzak tutun. Onunla sakince konuşun. - Yerde ise yana çevirin, başını yumuşak bir şeyle destekleyin. - Ağzına bir şey sokmayın. - Zamanı tekrar kontrol edin. Nöbete bağlı kasılmalar 5 dakika sonra durmazsa, bir ambulans çağırın (112"yi çevirin). - Nöbet durduktan sonra, solunumun normal hale gelip gelmediğini kontrol edin. Yiyecek veya takma diş gibi hava yollarını tıkayan hiçbir şey olmadığını görmek için ağzını nazikçe kontrol edin. Nöbet durduktan sonra solunum sesleri zorlaşırsa, bir ambulans çağırın. - Tümüyle kendisine gelene kadar kalın. - Eğer yaralanmışsa ya da ilk nöbetten tümüyle kendine gelmeden başka nöbet geçirirse, bir ambulans çağırın. Epilepside tanı nasıl konur? Yaklaşık 20 kişiden birinde yaşam boyunca bir kez nöbet görülebilir ve bu kişilerde daha sonra nöbet tekrarlamayabilir. Bu nedenle doktorların çoğu tek bir nöbetten sonra bekleyip izlemeyi tercih ederler. Doktorunuza nöbetle ilgili bilgi vermenizde yararlı olabilecek durumlar - Nöbetten önce neler hissettiniz? (açlık, çeşitli hisler, uyku vb...) - Tam o sırada ne yapıyordunuz? - Değişik belirtiler hissettiniz mi? (bulantı başdönmesi, göğüs ağrısı...) Kalp hastalığı, migren, panik atak, bayılma gibi bazı hastalıkları ayırdetmek için bunlar sorulur. - Herhangi bir ilaç veya alkol aldınız mı? - Nöbetle ilgili herhangi bir şey hatırlıyor musunuz? - Dil ısırma, idrar kaçırma gibi bir yakınmanız oldu mu? - Yere düşüp herhangi bir yerinizi yaraladınız mı? - Kaç nöbet geçirdiniz? - Epilepsiyi düşündürecek diğer faktörler var mı? (kafa travması, ailede epilepsi öyküsü, daha önce nöbet geçirme vb...) Sara hastalığında görülen nöbetler nasıl sınıflandırılır? Temelde nöbetler 3 ana gruba ayrılır. 1- Jeneralize (yaygın, ilk anda tüm beyine yayılan) nöbetler: Bu tür nöbetler beyinin heriki tarafındaki aynı anda hücreleri etkileyen 2- Fokal nöbetler: Fokal nöbetler beynin bir tarafındaki hücre gruplarından başlayan nöbetlerdir. Bilincin açık olduğu fokal nöbetler Bilincin etkilendiği fokal nöbetler 3- Başlangıç yeri bilinmeyen nöbetler: Başlangıç yeri bilinmeyen nöbetler bazen birisi tarafından gözlenmemiş olduğundan o şekilde adlandırılabilir. Örneğin nöbet gece uykuda olduğunda ya da kişi yalnız yaşıyorsa. Daha sonra ek bilgiler elde edilirse o zaman fokal veya jeneralize olarak sınıflandırılır.
